Onderzoek | Research
Zorg+Welzijn
Dit vraagt om veranderende gebouwtypologieën zowel voor het wonen, de servicegebouwen als wel voor de inrichting van de openbare ruimten. De mens wordt toenemend ouder en ondergaat veranderingsprocessen met een steeds kortere levensduur.
Ruimtelijke structuren veranderen en nemen meer afstand van collectieve gebouwenvormen. Wonen en Zorg wordt steeds meer gescheiden. Individueler, intensievere en kortere zorg maar daar tegenover wel met een grotere rijkdom aan beleving en met een beoogd beter welzijn.Dit vraagt om veranderende gebouwtypologieën zowel voor het wonen als wel voor de service/zorggebouwen.
Wat zijn de gevolgen voor de Woningvoorraad :
1. Toename van ouderenwoningen:
- Aanpasbare woningen: Er is een groeiende behoefte aan woningen die gemakkelijk kunnen worden aangepast aan de veranderende behoeften van ouderen, zoals bredere deuropeningen voor rolstoelen, geen drempels, en aangepaste badkamers.
- Levensloopbestendige woningen: Woningen die geschikt zijn voor alle levensfasen, zodat bewoners niet hoeven te verhuizen als hun mobiliteit afneemt.
2. Servicegebouwen en zorgvoorzieningen:
- Zorgwoningen: Woningen met geïntegreerde zorgvoorzieningen, zoals verpleeg- en verzorgingshuizen, maar ook zelfstandig wonen met zorg op afroep.
- Zorgcentra: Gebouwen waar verschillende vormen van zorg worden aangeboden, vaak geïntegreerd in woonwijken voor gemakkelijke toegang.
3. Gemeenschappelijk wonen:
- Woonzorgcomplexen: Combinaties van zelfstandige wooneenheden en gemeenschappelijke ruimtes voor activiteiten en zorg, wat sociale interactie bevordert en zorg efficiënter maakt.
- Seniorenhofjes: Kleine woongemeenschappen waar ouderen zelfstandig kunnen wonen maar toch een sociale gemeenschap hebben.
4. Aanpassing van bestaande woningen:
- Renovatie en aanpassing: Veel bestaande woningen zullen moeten worden aangepast om geschikt te blijven voor een ouder wordende bevolking. Dit omvat het installeren van trapliften, het aanpassen van badkamers en keukens, en het verbeteren van de toegankelijkheid.
- Slimme technologie: Integratie van domotica en zorgtechnologie om zelfstandig wonen te ondersteunen, zoals val-detectiesystemen, slimme verlichting en zorgrobots.
5. Openbare ruimte en infrastructuur:
- Toegankelijke infrastructuur: Aanpassingen in de openbare ruimte om deze toegankelijk te maken voor ouderen, zoals meer bankjes, betere verlichting, en veilige oversteekplaatsen.
- Groene ruimtes: Aanleg van parken en tuinen die toegankelijk zijn voor mensen met mobiliteitsproblemen, wat bijdraagt aan hun welzijn en sociale interactie bevordert.
Samenvattend | Zorg+Welzijn
De vergrijzing en veranderende levensduur van mensen hebben aanzienlijke gevolgen voor de woningvoorraad in Nederland. Het is essentieel om proactief te plannen en te investeren in aanpasbare woningen, zorgvoorzieningen, en toegankelijke openbare ruimtes. Dit vraagt om samenwerking tussen beleidsmakers, architecten, ontwikkelaars, en zorgverleners om een woonomgeving te creëren die geschikt is voor een ouder wordende bevolking.
Gebouwen voorraad | veranderende (woning)opgave
De discussie over de tekorten op de woningmarkt, de verduurzaming, de beschikbare (betaalbare)gronden, de wijze van productie en implementatie van de gebouwenvoorraad zijn breed gedragen. Inflatie, oplopende bouwkosten, personeelstekorten, CO2 waarden en generatie ontwikkelingen zijn de variabelen hierin.
Hoe gaan we daarmee om, laten we toe dat er velen buitenstedelijk ongerepte hectaren per dag, wordt omgezet of verdichten we de (sub)urbane gebieden en wordt er toegevoegd aan de binnenstedelijke gebieden. Daarnaast zijn er velen bedrijfsgebouwen die of verouderd zijn of niet voldoen aan het verplichte C label. Sloop en vervangende nieuwbouw met een ander programma binnen een bestaande (verouderde) infrastructuur of nieuwe infrastructuur aanleggen waar de productiecapaciteit van onze basisbehoefte zoals bv. water, energie, afval niet gegarandeerd kan worden.
Gaan we heel veel nieuwbouw toevoegen om de huidige vraag tegemoet te komen of bouwen we voor leegstand in relatie tot de generatieontwikkeling, verstervingsgolf en de toekomstige geboortecijfers. Velen onderzoeksvelden om in samenhang te bezien. Dat het voor het (thuis)werken, recreëren, de infrastructuur en het wonen van alles gaat veranderen is geen issue maar dat het een culturele omslag gaat geven zal zeer waarschijnlijk zijn.
Overzicht en Inzichten die meewegen om tot een meer evenwichtige woningvoorraad te komen:
Trends en Strategieën
- Duurzaam Bouwen:
-
- Energiepositieve woningen: Ontwikkelen van woningen die meer energie opwekken dan ze verbruiken. Wijkopwekking stimuleren boven centraal netwerk conserveren.
- Cyclische bouwmaterialen: Gebruik van duurzame en recyclebare bouwmaterialen.
- Flexibele Gebouwen:
-
- Modulaire bouw: Gebouwen die eenvoudig kunnen worden aangepast aan veranderende behoeften.
- Mix van functies: Combineren van wonen, werken en recreëren binnen dezelfde gebouwen of gebieden.
- Stedelijke Verdichting:
-
- Hoogbouw: Meer hoogbouwprojecten, compacte stad, om het ruimtegebruik te optimaliseren.
- Compacte wijken: Ontwikkelen van wijken waar alles binnen loopafstand is, wat de noodzaak voor transport vermindert.
- Herontwikkeling van Verouderde Gebouwen:
-
- Functiewijziging: Verouderde bedrijfsgebouwen ombouwen tot woonruimte of gemengde functies.
- Renovatie: Bestaande gebouwen upgraden om te voldoen aan moderne eisen.
- Gezamenlijke Planningsaanpak:
-
- Integrale gebiedsontwikkeling: Samenwerking tussen overheid, architecten, ontwikkelaars en burgers om duurzame en realistische oplossingen te vinden.
- Participatie: Betrekken van de gemeenschap in de planning en ontwikkeling van nieuwe projecten met dien verstande dat het heden geen reflectie is voor de toekomst. Participatie is ook verder kijken dan het moment waar we nu in leven en lering trekken uit het verleden.
Samenvattend | Gebouwen Voorraad
De woningmarkt en infrastructuur in Nederland staan voor grote uitdagingen door demografische veranderingen, milieueisen en economische factoren. Door te focussen op duurzame bouwmethoden, stedelijke verdichting, en herontwikkeling van verouderde gebouwen, kan Nederland een evenwicht vinden tussen het bieden van voldoende woonruimte en het behoud van de natuurlijke omgeving. Innovatieve oplossingen en een integrale planningsaanpak zijn essentieel om de woningbouwopgave realistisch en duurzaam aan te pakken. We maken RealMotion modellen deze geven o.a. inzicht wat de effecten kunnen zijn van veranderingen in ontwikkeling op de bestaande en nieuwe omgevingskwaliteit. Het optimale programma formuleren voor meerdere vraagstellingen is een expertise die we onderzoeken en graag met u delen.
Kleur+Licht
Kleur en licht hebben een diepgaande invloed op ons welzijn, stemming, en productiviteit. Hieronder volgen voorbeelden van hoe verschillende aspecten van licht en kleur ons dagelijks leven en onze gezondheid kunnen beïnvloeden.
- Productiviteit en Verminderde Vermoeidheid
Voorbeeld: Kantooromgevingen
- Blauw licht: Onderzoek heeft aangetoond dat blootstelling aan blauw licht tijdens kantooruren de alertheid en concentratie kan verhogen. Dit leidt tot een hogere productiviteit en minder vermoeidheid gedurende de werkdag.
- Daglicht: Werken in een ruimte met voldoende daglicht zorgt voor een verbeterde gemoedstoestand en verhoogde productiviteit. Het vermindert ook de kans op vermoeidheid en oogklachten die vaak worden veroorzaakt door kunstmatig licht.
- Houdbaarheid van Biologische Gewassen
Voorbeeld: Planten en Kassen
- Rood en blauw licht: LED-verlichting met een combinatie van rood en blauw licht wordt vaak gebruikt in kassen om de groei en houdbaarheid van biologische gewassen te verbeteren. Dit lichtspectrum bevordert fotosynthese en leidt tot sterkere, gezondere planten die langer houdbaar zijn.
- Groen licht: Terwijl rood en blauw licht essentieel zijn voor de groei, blijkt groen licht ook een rol te spelen in de gezondheid van planten, door de bladeren te helpen met efficiëntere fotosynthese, wat de algehele houdbaarheid van de gewassen verbetert.
- Concentratieverhoging bij Medische Na-beeld Correcties
Voorbeeld: Medische Omgevingen
- Helder wit licht: In medische faciliteiten zoals ziekenhuizen en klinieken, wordt vaak gebruik gemaakt van helder wit licht om de concentratie van medisch personeel te verhogen. Dit helpt hen nauwkeuriger en efficiënter te werken, vooral tijdens operaties en andere kritieke procedures.
- Groene kleding van operatiepersoneel verhoogt het concentratievermogen. Het nabeeld van rood wordt gecompenseerd door groen, complementaire kleurcode
- Gedimde verlichting voor patiënten: Gedimde verlichting en het gebruik van warme kleuren kunnen helpen om een kalmerende omgeving te creëren voor patiënten, wat hun herstel kan bevorderen.
- Jaargetijde Gerelateerde Ruimte Pigmentatie en Bioritme
Voorbeeld: Seizoensgebonden Kleurgebruik in Interieurs
- Winter: In de winter kunnen interieurs worden gedomineerd door warme kleuren zoals rood, oranje, en geel, om gevoelens van warmte en comfort te bevorderen. Dit kan helpen om het bioritme te optimaliseren door een gevoel van comfort te creëren tijdens de donkere maanden.
- Zomer: In de zomer kunnen koelere kleuren zoals blauw en groen worden gebruikt om een verfrissende en kalmerende sfeer te creëren. Dit kan helpen om het bioritme te stabiliseren door een gevoel van koelte te bieden tijdens warme dagen.
- Herfst en lente: In de herfst kunnen aardetinten zoals bruin en oker een gevoel van rust en stabiliteit bieden, terwijl in de lente pastelkleuren zoals lichtgroen en roze een gevoel van vernieuwing en energie kunnen bevorderen.
- Algemeen Welzijn
Voorbeeld: Woonruimtes
- Comfortabele woonkamers: Gebruik van warme kleuren en zacht, gedimd licht in woonkamers kan helpen om een ontspannende en ontspannen sfeer te creëren, wat bijdraagt aan een gevoel van welzijn en ontspanning.
- Slaapkamers: Koude kleuren zoals blauw en lavendel, gecombineerd met gedimde verlichting, kunnen de productie van melatonine stimuleren en zo de slaapkwaliteit verbeteren.
- Keukens en eetkamers: Heldere, warme kleuren zoals geel en oranje kunnen de eetlust stimuleren en een gevoel van energie en vrolijkheid bevorderen, wat kan bijdragen aan een positieve eet ervaring.
Samenvattend | Kleur+Licht
Kleur en licht spelen een cruciale rol in ons dagelijks leven, beïnvloeden onze stemming, productiviteit, en algehele welzijn. Door bewust gebruik te maken van de juiste kleuren en verlichting in verschillende omgevingen, kunnen we onze leef- en werkomstandigheden optimaliseren. Dit vergt een deskundige aanpak gebaseerd op gedegen onderzoek en kennis van de interacties tussen licht, kleur en menselijke fysiologie
Generatie Ontwikkeling
Generatie Ontwikkelingen en Hun Invloed op de Gebouwde Omgeving in Nederland
De transitie van een aanbodgerichte naar een vraaggestuurde samenleving, samen met generatieontwikkelingen, zal een significante invloed hebben op de ontwerp- en bouwopgaven in Nederland. Dit omvat veranderingen in woon-, werk-, infrastructuur- en recreatieomgevingen. Hieronder volgt een overzicht van hoe verschillende generaties invloed hebben op het wonen. De overige onderdelen, werk-, infrastructuur- en recreatieomgevingen, zijn ook onderzocht door Bastiaan Knuijt en zijn nader opvraagbaar.
Comfort in Wonen is voor elke generatie weer anders. Een integrale aanpak met een gesegmenteerd en divers programma vormt de opgave boven een autonoom programma. Wonen is een lange termijn belevingsproduct.
Generatie Z (geboren tussen 1997 en 2012):
- Voorkeuren: Deze generatie hecht veel waarde aan duurzaamheid, technologie en flexibiliteit. Ze zijn op zoek naar slimme woningen die energie-efficiënt zijn en voorzien zijn van technologieën zoals domotica.
- Invloed: Toename in vraag naar compacte, betaalbare woningen in stedelijke gebieden met goede toegang tot openbaar vervoer en gedeelde faciliteiten zoals werkruimtes en gemeenschappelijke tuinen.
Millennials (geboren tussen 1981 en 1996):
- Voorkeuren: Millennials geven de voorkeur aan stedelijk wonen, nabij werk en voorzieningen. Ze waarderen flexibiliteit, co-living concepten en hybride woon-werkruimten.
- Invloed: Ontwikkeling van multifunctionele gebouwen die wonen, werken en recreatie combineren. Herontwikkeling van bestaande gebouwen tot mixed-use projecten.
Generatie X (geboren tussen 1965 en 1980):
- Voorkeuren: Generatie X zoekt naar stabiliteit en comfort. Ze hebben vaak gezinnen en geven de voorkeur aan voorstedelijke gebieden met ruime woningen en goede scholen.
- Invloed: Ontwikkeling van gezinsvriendelijke woonwijken met aandacht voor veiligheid, groene ruimtes en lokale voorzieningen.
Babyboomers (geboren tussen 1946 en 1964):
- Voorkeuren: Babyboomers zoeken naar toegankelijke, levensloopbestendige woningen die hen in staat stellen langer zelfstandig te wonen.
- Invloed: Toename in de vraag naar seniorenwoningen, zorgwoningen en gemengde woon-zorgprojecten. Integratie van zorgfaciliteiten binnen woonwijken.
Samenvattend | Generatie Ontwikkeling
De generatieontwikkelingen in Nederland vanaf 2024 zullen een significante invloed hebben op de gebouwde omgeving in termen van wonen, werken, infrastructuur en recreatie. Elk van de generaties heeft unieke voorkeuren en behoeften die ontwerp- en bouwopgaven zullen sturen. Het is essentieel voor stedelijke planners, architecten en beleidsmakers om deze trends te begrijpen en te integreren in hun plannen om een inclusieve, duurzame en veerkrachtige leefomgeving te creëren die voldoet aan de behoeften van alle generaties. Opvallend binnen het onderzoek is wel dat er een aanzienlijke stijging plaats gaat vinden in de woningvoorraad van aanpasbare bestaande woningen van 10% 2024 naar 40% in 2050. Dat is een toename van 30%, waar het gemeenschappelijk wonen om en nabij 7 % gaat toenemen en de ouderen en zorgwoningen om en nabij 15% gaan toenemen. Dat gemeten tegen een bevolkingsgroei van 0,3% per jaar van 2024-2050 naar 19 miljoen inwoners. Met een percentage van 18,2 % 65+ in 2024 (3,2 miljoen) naar 27,2% in 2050 (5,2 miljoen). De prognose versterving totaal ( van 238.000 inw/pj) loopt op naar 2050 (368.000 inw/pj) en het aantal geboortes loopt terug wat een minder snelle toename van de bevolking reflecteert dan de laatste 40 jaar. De gevolgen voor de woningvoorraad zijn aanzienlijk en, tot op dit moment, nog niet voldoende inzichtelijk gemaakt.
Duurzaamheid & Energie
Het uiteindelijk voorkomen van afval en het opwekken van hernieuwde energie is een belangrijke opgave. Het Ontwerp en de Uitvoering in samenhang met de proces monitoring bepalen uiteindelijk of een product kan bijdragen aan een beter milieu. De keten analyse, circulairiteit, kan hier wezenlijk aan bijdragen zo ook de effecten van de toe te passen grondstoffen en emissies. De levenscycli bepalen uiteindelijk of het werkt of niet. De wederkerigheid van de samenhang bepalen uiteindelijk het resultaat. De interactie tussen Mens en Techniek of tussen Energie en Water of tussen Stad en Ommeland.
Dynamisch evenwicht en het kunnen ondergaan van verandering blijft een moeilijke factor maar is wel van belang. Een ongeordend gebouw verantwoord niet meteen een nieuw gebouw, herschikking of herprogrammering kan vaak veel brengen. Huisvesting regenereren vraagt om een innoverende ontwerpopgave.
Het uiteindelijk voorkomen van afval en het opwekken van hernieuwde energie is een belangrijke opgave zeker gezien we toenemend in urbane gebieden gaan wonen, werken en verblijven.
Techniek+Materiaal
Onderzoek van en naar techniek en materiaal of het nu om een restauratie opgave of innoverende nieuwbouw betreft het blijft continue in beweging.
Een ontwerp en/of concept voor een bepaald project en/of product voor ogen hebben en dit ook daadwerkelijk tot realisatie te brengen vraagt om inzicht in meerdere eigenschappen. Materiaal, verbindingstechnieken, engineering en assemblageprocessen zijn daar voorbeelden van. De juiste analysemethode voorhanden hebben geeft een project kwaliteit en maakt een project specifiek eigen. Combinaties van Bestaande technieken en Innovaties kunnen bijdragen aan een oplossing die duurzamer is.
De wijze waarop dat gebeurd en met welk inzicht de combinaties gelegd worden vraagt om creatief inzicht in samenhang met expertise in een breed spectrum. Appropriate Technology, van File to Factory en Drager- Inbouw principes maar ook transitie effecten in voor- en tegenspoed, bv grondstoffen schaarste en het causaal verband op gedane ingrepen, zijn daar goede voorbeelden van.
Herbestemming | Herinrichting | Revitalisatie
De natuur is duidelijk, n zwakke boom wijkt voor n gezonde in samenhang met zijn voedingsbodem.Wat zijn de mogelijkheden om tot herbestemming van de "oude" gebouwen voorraad te komen. Het leggen van combinaties waarbij juridische randvoorwaarden, huidige regelgeving en boekwaarde in relatie worden gebracht met duurzame herbestemming concept ontwikkel modellen met bestaande en toekomstige omgevingskwaliteiten.
Er is een voorraad gebouwen en (non) functionele gebieden wat nimmer meer doelmatig gebruikt zal worden in zijn oorspronkelijke hoedanigheid. Veranderend arbeidspotentieel, sociaal- economische structuren worden verlegd door demografische en generatie ontwikkelingen, infrastructurele beperkingen en/of begrenzingen, inefficiënte wijze van gebouwbeheerskosten, een onrendabele huur- en/of exploitatiequota en nog een aantal niet benoemde oorzaken. Sloop is een optie, zonder terugbouwen maar vaak niet gewenst. Herbestemming, herinrichting en/of revitalisatie of een combinatie hiervan is een mogelijkheid om de leefbaarheid van een gebied toekomstig bestendig te maken.
Ook omgevingsplannen (voorheen bestemmingsplan) en omgevingsvisies (voorheen structuurplannen) zijn niet eindig afgestemd op een potentiële (lokale) krimp-, groei- en verander demografie. Stad en landschap, geven en nemen is energie zoals eb en vloed. Wat met name opvalt is dat we anders zijn gaan aankijken tegen het generatie bestendig wonen en verblijven. De Senior maar ook de komende Starters hebben een geheel andere kijk op waarvan je gelukkig wordt. Dat maakt dat veelal veranderende sociale patronen gemeten in een tijdsbeeld geplaatst niet altijd afgestemd zijn op bestaand beleid en regelgeving.
Voor herbestemming, herinrichting en/of revitalisatie of een combinatie hiervan komt geregeld voor, dit is maatwerk. Bastiaan Knuijt heeft hier expertise en ervaring in en verbindend in het in samenspraak tot stand brengen van projecten die niet optimaal, binnen beleid en regelgeving, te realiseren zijn.